Monit Data en Open Source software uitgelegd
Monit Data gebruikt Open Source software als basis voor onze diensten. Dit stelt ons in staat om betere parkeerdata diensten te creëren voor onze gebruikers. Toch zijn er vaak vragen en misverstanden over Open Source software. In deze blogpost vertellen we meer over Open Source software, en waarom wij het als onderdeel van Monit’s ‘DNA’ beschouwen.
Monit Data gelooft in het gebruik van Open Source software. Het vormt de basis van onze suite aan diensten voor de parkeerindustrie. Wij zijn ervan overtuigd dat de voordelen van Open Source software zo sterk zijn, dat we het zien als onderdeel van het ‘DNA’ van Monit.
Maar wat is Open Source software? Welke voordelen levert het op voor jou als gebruiker van de diensten van Monit Data? Betekent het dat Monit inferieure gratis software gebruikt voor mijn belangrijke diensten? Dit zijn vragen die we vaak krijgen. In dit artikel leggen we je meer uit over Open Source software en de voordelen ervan.
Wat is Open Source software?
Alle software bevat zogenoemde broncode. Deze code is wat het programma of de applicatie laat werken, en de gewenste functionaliteit biedt. Zie het als de verborgen ‘motor’ die alles laat draaien. Door de broncode aan te passen kunnen ontwikkelaars functies toevoegen, verwijderen of fouten (‘bugs’) oplossen.
Bij zogenoemde ‘proprietary’ software mag alleen de ontwikkelaar, meestal een bedrijf of persoon, de broncode aanpassen. Bekende voorbeelden hiervan zijn Microsoft Windows en Office.
Bij Open Source software is de broncode daarentegen vrij beschikbaar. Ontwikkelaars kunnen de software bestuderen, wijzigen en verspreiden. Een bekend voorbeeld hierbij is het Linux-besturingssysteem. Open Source software wordt ook vaak gebruikt in veel van de essentiële systemen die onze ‘connected’ wereld mogelijk maken. Populaire toepassingen zijn bijvoorbeeld grote databases, programmeertalen en AI-modellen.
Een korte geschiedenis
Open Source software heeft een lange geschiedenis. In de begintijd van computers werd broncode bijna als een ‘nutsvoorziening’ gezien. Iets noodzakelijks om computersystemen te laten draaien. Code werd vrij gedeeld tussen ontwikkelaars en bedrijven. In de jaren ‘70 veranderde dit. Software werd gezien als creatief werk waarop auteursrecht van toepassing is. Tegelijkertijd vonden computers hun weg naar steeds meer bedrijven en huishoudens. De combinatie van deze ontwikkelingen zorgde ervoor dat ‘proprietary’ software een winstgevend product werd voor vele bedrijven.
In 1983 vond een programmeur van de bekende Massachusetts Institute of Technology (MIT) universiteit in de Verenigde Staten, Richard Stallman, dat ontwikkelaars vrij moesten zijn om software te gebruiken en aan te passen. Zonder gelimiteerd te zijn door de beperkingen van proprietary software. Hij begon software vrij beschikbaar te stellen. Tegenwoordig kan Open Source software allerlei oorsprongen hebben: van universiteitsprojecten tot hobbyprojecten, of bedrijven die software als open source vrijgeven.
Het gebruik van Open Source software
Is Open Source software dan een anarchistisch ‘vrij voor allen’ model zonder enige controle? Absoluut niet. Zowel proprietary als Open Source software werken met duidelijke licenties en distributiemodellen.
Bij proprietary software bepaalt de licentie meestal dat alleen de eigenaar en ontwikkelaar van de software deze mag aanpassen. Denk aan de gebruikersvoorwaarden waar je mee akkoord gaat bij het installeren van een app.
Bij Open Source software moet de gebruiker ook akkoord gaan met een licentie, maar deze staat meestal toe om de software te gebruiken en ook aan te passen. Vaak wordt zelfs vereist dat aangepaste code ook weer vrij beschikbaar wordt gesteld. Een bekend voorbeeld van zo’n licentie is de GNU Public License. Op deze wijze ontstaat er een ‘community’ van software ontwikkelaars die werken aan Open Source software.
Daarnaast is Open Source software ondersteund door een goed ontwikkelde infrastructuur. Broncode wordt doorgaans opgeslagen in centrale online opslagplaatsen zoals GitHub, waarmee versiebeheer en het ontwikkelen van verschillende afgeleide variatianten mogelijk is.
Enkele voordelen
Maar waarom zou je Open Source software gebruiken in plaats van proprietary software van een gerespecteerde IT-leverancier? Die vraag is te beantwoorden door de vele voordelen van de openheid en samenwerking die het Open Source software model heeft te bekijken.
Een groot voordeel is veiligheid en stabiliteit. Omdat de broncode openbaar is, kunnen veel software ontwikkelaars deze controleren en verbeteren. Beveiligingsrisico’s of bugs worden hierdoor vaak sneller gevonden en opgelost dan bij proprietary software waar je afhankelijk bent van één bedrijf. Ook is er geen risico dat de software afgestoten en niet meer ondersteund wordt – de Open Source community blijft het ontwikkelen, in tegenstelling tot een bedrijf wat ermee stopt.
Een tweede voordeel is innovatie. Omdat de Open Source licenties aanpassingen en verspreiding toelaten, kunnen software ontwikkelaars software van een al bestaande solide basis aanpassen aan hun specifieke behoeften. Door code aan te passen, toe te voegen of juist delen te verwijderen. En openheid en samenwerking in de grote Open Source community helpt hier. Door de vele actieve software ontwikkelaars komen verbeteringen en innovaties continu en snel.
Voordelen voor gebruikers
Deze voordelen van Open Source software vertalen zich ook direct in voordelen voor gebruikers. Bij Monit Data gebruiken we Open Source als de ‘motor’ achter onze diensten, zoals onze Parkeermonitor. Onze ontwikkelaars hebben volledige controle over de software en kunnen die optimaal afstemmen op onze diensten. Tegelijkertijd is de veiligheid en stabiliteit gegarandeerd, en is de software altijd up-to-date.
Voor jou als gebruiker betekent dit betrouwbare en effectieve diensten, die snel kunnen worden aangepast aan nieuwe behoeften. Ook is er geen onnodige code (‘bloat’) aanwezig welke de snelheid van de diensten kan vertragen, of een risico is voor de stabiliteit en veiligheid van de software.
De waarde van Open Source software
Een voordeel dat nog niet is besproken is dat Open Source software heel kosteneffectief kan zijn. Een vaak voorkomend misverstand is echter dat het gebruik van deze software volledig gratis is.
En ja, de software die Monit gebruikt kent inderdaad geen licentiekosten die we anders aan een software leverancier zouden moeten betalen. Maar de diensten die wij daarmee bouwen moeten worden ontwikkeld, onderhouden en ondersteund. Dit brengt kosten met zich meer in de vorm van tijd, kennis en investeringen nodig voor software ontwikkeling, beveiliging en een computer infrastructuur zoals cloudopslag en rekenkracht.
Doordat we geen dure licenties hoeven te betalen, kunnen we daarentegen wel meer investeren in betere diensten. De echte waarde van Open Source zit niet in het feit dat het ‘gratis’ is, maar dat het – dankzij samenwerking binnen de community – de beste basis vormt voor het effectief bouwen van betere diensten.
Om de motor-metafoor uit het begin van dit blog weer te aan te halen: door een uitstekende en vrij beschikbare motor te gebruiken, kunnen wij de beste auto ermee bouwen voor de taak die nodig is.
Monit’s Parkingmonitor gebouwd met Open Source software.
Open Source Software en Monit Data
Nu we meer weten over Open Source software, kunnen we naar een paar voorbeelden kijken binnen Monit Data. We maken met name gebruik van twee populaire Open Source programma’s voor het creëren van onze parkeerdata diensten.
Python
Python is vandaag de dag de meest populaire programmeertaal. Het werd in 1989 ontwikkeld door de Nederlandse programmeur Guido van Rossum, in wat vrije tijd in zijn kerstvakantie. Het doel was een eenvoudige, gebruiksvriendelijke taal welke breed gebruikt kon worden.
Een van de voordelen van Python is dat het makkelijk te begrijpen is, omdat het gebruik maakt van gewone Engelse taal. Door simpel de code te lezen kan je zien wat het moet doen. Het is ook een erg veelzijdige programmeertaal, te gebruiken van web ontwikkeling tot data-analyse en automatisering. Python is zeer geschikt voor het automatiseren van taken. Zoals saaie, terugkerende taken als het bijwerken van databases. Door de begrijpelijk programmeertaal is het zeer krachtig om te gebruiken voor data-analyse; data verzamelen, analyseren en rapporteren wordt een stuk eenvoudiger.
Omdat het zo begrijpelijk en veelzijdig is, in combinatie met een open source licentie, is er een grote community ontstaan die met Python werkt. Het wordt gebruikt om efficient applicaties te bouwen voor vele toepassingen. Python is van een vakantieproject gegroeid tot de meest populaire programmeertaal tegenwoordig. In onze digitale samenleving vormt het de basis van nagenoeg elke applicatie die we professioneel of privé gebruiken. NASA gebruikt het zelfs in de ruimte!
De groei van de populariteit van de Python programmeertaal. Grafiek volgens de TIOBE Index: https://www.tiobe.com/tiobe-index/
Django
Het gebruik van Python is ook een stuk aantrekkelijk doordat het ook veel zogenaamde ‘libraries’ en ‘frameworks’ kent. Dit zijn kant-en-klare ‘pakketten’ van software code voor bepaalde specifieke toepassingen zodat software ontwikkelaars deze niet zelf hoeven te coderen.
Een daarvan is Django – een van de meest gebruikte frameworks voor het bouwen van webapplicaties. Django maakt gebruik van een plug-and-play aanpak, waarmee applicaties snel kunnen worden ontwikkeld met minimale risico’s op niet werkende programmering.
Django werd in 2003 ontwikkeld voor een krant in Kansas in de Verenigde Staten. Het is met name bedoeld voor databasegestuurde websites. Met zijn oorsprong in een redactie omgeving met korte deadlines is het opgezet met het doel een nieuwe webapplicatie zo snel mogelijk in gebruik te kunnen nemen. Daarom zijn vele veelgebruikte standaardfunctionaliteiten zoals gebruikersauthenticatie, contentbeheer en meer al inbegrepen. En bij toenemend gebruik zijn Django gebaseerde applicaties makkelijk op te schalen door simpel relatief goedkope servercapaciteit toe te voegen.
Naast de voordelen van snelle ontwikkeling en schaalbaarheid, biedt Django standaard ook al veel onderdelen waardoor de toepassing hoge veiligheidsstandaarden kent.
Van een bescheiden start bij een regionale krant, is Django tegenwoordig een van de meest gebruikte ‘frameworks’ voor database gebaseerde webapplicaties. Zo is Django bijvoorbeeld een van de software onderdelen welke gebruikt worden door Instagram. Die mooie foto’s van iemands lekkere maaltijd moeten toch vanuit een database ergens op je telefoon komen!
Python & Django voor parkeerdata
De uitdagingen van parkeerdata zijn complex. Er zijn weinig standaarden, en elk systeem levert data in een ander formaat en op een andere manier. Sommigen gebruiken een API, anderen sturen data per e-mail. Daardoor is het verwerken van deze data erg tijdrovend, eentonig en foutgevoelig. Veel steden en beheerders van parkeerfaciliteiten zijn vaak meer tijd kwijt aan enkel het verzamelen van data, dan aan het daadwerkelijk gebruiken van hun data voor besluitvorming voor parkeerbeleid en -beheer.
Monit Data en haar technologie partner cusbi zagen de mogelijkheden van Python en Django om de parkeerdata uitdagingen op te lossen. De kracht van deze Open Source software voor automatisering, data-analyse en voor database gebaseerde web applicaties was overduidelijk. In 2010 namen we daarom het gedurfde besluit om een ‘early adopter’ te zijn, en met Python en Django de basis van ons parkeerdata platform te vormen. Dit heeft geresulteerd in betere diensten voor onze klanten. En daarmee bijgedragen aan de groei van Monit Data tot de grootste Nederlandse aanbieder van parkeerdata diensten met 40 aangesloten gemeenten.
Het zit in Monit’s ‘DNA’
Zoals we aan het begin van dit blog al zeiden: bij Monit Data geloven we in Open Source software, en de voordelen om dit te gebruiken. We hopen dat dit artikel je helpt dit geloof te delen.
Naast het feit dat Open Source software de basis vormt van onze diensten, zien wij het ook als een integraal onderdeel van het Monit ‘DNA’. En Open Source houdt ook in deel uitmaken van een actieve ‘community’. Met ons geloof in Open Source software willen we daarom ook wat teruggeven aan deze community.
DjangoCon Europe 2025
Monit Data is dan ook trots om de DjangoCon Europe conferentie te ondersteunen als Silver Sponsor. Deze conferentie is dé plek om kennis te delen en te leren van de nieuwste ontwikkelingen in het Django-framework. Een hoogtepunt dit jaar is dat onze collega Wouter Steenstra uitgenodigd is om een presentatie te geven over de geweldige groei die Monit Data heeft meegemaakt met het gebruik van Django.
Naast Wouter zullen meer teamleden van Monit aanwezig zijn op DjangoCon Europe 2025, welke plaats zal vinden van 23 tot 27 april 2025 in Dublin, Ierland.
Terugblik op vorig jaar: Monit Data’s team op DjangoCon 2024
